Harper Lee BÜLBÜLÜ ÖLDÜRMEK

“İstediğiniz kadar saksağan kuşu vurabilirsiniz ama bülbülü öldürmek günahtır, bunu asla unutmayın.”

        Kitap Bülbülü Öldürmek diye çevrilmiş ancak, Mockingbird bülbül değil alaycı kuş denilen bir kuş türüne karşılık geliyor. Alaycı kuş, gri renkli tüylere sahip kanat ve kuyruğunda tüyleri daha koyu renkli ve beyaz çizgiler bulunan, en az yirmiye yakın kuş türünün seslerini tekrar edebilen Amerikada yaşayan bir kuş türüdür.

       Aslına hikaye basit, anlatımı sade. Bu kitap Amerikan Kütüphaneciler Birliğince yüzyılın en iyi romanı seçilmiş. Pulitzer Ödülü de kazanan roman, kırktan fazla dile çevrilmiş, tüm dünyada otuz milyondan fazla satmış ve ünlü yıldızların başrolünü oynadığı film ise Oscar kazanmıştır.

Kimine göre o kadar abartılmaması gereken bir kitap

Peki bu kitabın başarısının arkasındaki sır neydi?

Şüphesiz kitapta bir büyü var. Peki bu büyü neydi?

        Bu romanın böylesine büyük başarı sağlamasının nedeni, olayların çocuk ruhuna ve hayal gücüne uygun bir şekilde anlatılması. Olayların çocuk masumiyeti içinde verilmesi.

Scout adlı küçük çocuk daha önce hiç kar yağışı görmemiş. Bir sabah pencereden bakınca kar yağdığını gören Scout, kıyamet kopacak sanıyor. Çünkü daha önce kar görmemiş, kar yağmasını kıyametin belirtisi olarak kabul ediyor.  Harper Lee burada gerçekten başarılı bir çıkarmış. Kardan adam yapmak isteyen Scout ve Jem, ağızlarına düşen kar tanelerini ziyan etmemek için karı yere tükürüyorlar. İşte çocuk masumiyeti bu kadar güzel anlatılmış.

“ İstediğin kadar saksağan vur vurabilirsen ama bülbülü öldürmek günahtır”

      “Bülbülü öldürmek günahtır” leitmotif olarak tekrarlanan bu kısım zannımca kitabın en güzel yeri.

Peki “ Zenciyi öldürmek günahtır” olsa nasıl olurdu? Zira kitabın çekirdeğini ırk ve sınıf ayrımı oluşturuyor. Irkçı ve Irkçılık: İnsanların renk ve fiziki şekil esas alınarak birbirlerinden üstünlüğünü temel alan Irkçılık felsefesini benimsemiş kişilere verilen addır. Irkçı insanların göstermiş olduğu bu tutuma ise "ırkçılık" adı verilmektedir.

       Harper Lee çocuk masumiyeti içinde ırkçılığın ne kadar kötü olduğunu gayet güzel işlemiş.  Doğrucu Avukat Atticus’un bir zenciyi savunması, onu kurtarmaya çalışması takdire şayan bir durum.

Özetle bu kitabı okumadıysanız bir an önce okumanızı tavsiye ederim. Çok şey kaybetmezsiniz.

                                                                                                              (Uğur KILIÇ)